Б.Найдалаа: Хөгжлийн ялгаатай байдлыг тодотгодог бүтэц байгуулах нь алдаатай хандлага, алдаатай бодлого

Улсын Их Хурлын Хүний хөгжил, нийгмийн бодлогын байнгын хороо болон Хүний эрхийн дэд хорооноос өнөөдөр (2025.12.03) Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Хөгжлийн хөтөлбөр (НҮБХХ)-тэй хамтран “Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн эрхийн тухай Конвенцыг хэрэгжүүлэх оролцооны арга замуудыг бэхжүүлэх нь” сэдэвт бодлогын хэлэлцүүлгийг зохион байгууллаа.Жил бүрийн 12 дугаар сарын 03-нд Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хамгаалах олон улсын өдрийг тэмдэглэдэг бөгөөд энэ онд тус өдрийг “Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийн тэгш оролцоог хангасан тогтолцоог бүрдүүлэх замаар нийгмийн дэвшлийг ахиулья” уриан дор тэмдэглэж байна. Энэ өдрийн хүрээнд зохион байгуулсан бодлогын хэлэлцүүлэгт хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн эрхийг хангах үндэсний болон салбар зөвлөлүүд, төрийн болон төрийн бус байгууллага (ТББ)-ын төлөөлөл зэрэг үндэсний оролцогч талууд, олон улсын байгууллагын төлөөлөгчид оролцов.Бодлогын хэлэлцүүлгийг нээж хэлсэн үгэндээ Улсын Их Хурлын Хүний хөгжил, нийгмийн бодлогын байнгын хорооны дарга Б.Найдалаа НҮБ-ын “Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийн эрхийн тухай Конвенц”-оор хүлээсэн үүргийнхээ хүрээнд Монгол Улс Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хуулийг баталж, холбогдох хууль, тогтоомжид нэмэлт, өөрчлөлт оруулан хэрэгжүүлж буйг товч дурдаад, энэ талаарх түгээмэл хандлагыг хууль тогтоомж, бодлого шийдвэрт нийцүүлэн хэрэгжүүлэх, үйл ажиллагаандаа хэвшүүлэх чиглэлээр Улсын Их Хурлын гишүүн О.Саранчулуун ахлагчтай ажлын хэсэг ажиллаж байгааг танилцуулсан юм. Хүний хөгжлийн ялгаатай байдлыг тодотгодог, өндөр нас болон бусад талаар нь ялгаж хөгжлийн төв зэрэг нэгж, бүтэц байгуулах нь уг ялгааг улам гүнзгийрүүлж буй алдаатай хандлага болохыг тэрбээр онцолж, энэхүү хоцрогдмол хандлагыг өөрчлөх ёстой гэдгийг дүгнэн хэлэв.НҮБ-ын Конвенцын хэрэгжилтийг хангах талаар Засгийн газраас хийж буй ажил, бодлогын шийдвэрүүдийн талаар Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Л.Мөнхзул танилцуулж, өнөөдөр болсон Засгийн газрын хуралдаанаас Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах Үндэсний зөвлөлийн бүрэлдэхүүнийг хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, энэ чиглэлээр ажилладаг төрийн бус байгууллагуудыг төлөөллөөр нэмэгдүүлэх, мөн Засгийн газрын агентлаг-Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний хөгжлийн газрыг тохируулагч агентлаг болгон эрэмбийг дээшлүүлж, Ерөнхий сайдын эрхлэх асуудлын хүрээнд ажиллуулахаар өөрчлөн зохион байгуулсныг мэдээлэв. Монгол дахь НҮБХХ-ийн орлогч суурин төлөөлөгч, хатагтай Лин Цао, хүртээмжтэй засаглал бол шударга, эрх тэгш нийгмийг цогцлоох үндэс суурь болохыг дурдаж, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн оролцоог дэмжээд зогсохгүй тэдний өөрсдийн амьдралд нөлөөлөх шийдвэрийг гаргаж, хэрэгжүүлж чадах өөрчлөлтийн арга замыг бий болгох нь чухал юм гэлээ.Түүнчлэн бодлогын хэлэлцүүлэгт төрийн аливаа бодлого шийдвэр, хууль тогтоомжид оролцооны арга замуудыг хэрхэн зураглаж, тусгах талаар НҮБХХ-ийн 3P4D төслийн зөвлөх Д.Солонго илтгэл тавив. Хүний хөгжлийн төлөөх оролцооны арга замыг сайжруулах 3P4D төслийн хүрээнд оролцооны шинэлэг арга хэрэгслүүдийг туршин нэвтрүүлэхэд чиглэсэн “оролцооны хурдасгуур” санаачилгуудыг дэмжих хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж буй юм гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээлэв.