УИХ-ын чуулганы /2025.12.11/-ний өдрийн хуралдаанаар Стратегийн ач холбогдол бүхий бүтээгдэхүүний хангамж, нийлүүлэлтийг дэмжих тухай хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хэлэлцлээ.УИХ-ын гишүүн Б.Түвшин:Энэ хуулийн нөхцөл байдал дээр сард бид нар 60 мянган тонн АИ-92 хэрэглэдэг байсан бол өсөөд 80 болоод байгаа. Хуулийн 7.1.4-д байгаа 7.1.3-д заасан чиг үүргийн хүрээнд импортын бүтээгдэхүүнийг хуваарилах, жижиглэнгээр түгээх, борлуулах арга хэмжээг тогтооно гэсэн.Нэг Энэ нь засаг орж ирээд энэ бүх үйл ажиллагааг хяналтдаа авах нь. Ингэхээр ложистик түгээлт нь сайжрах уу? Дарга нар орж ирээд, хүнд суртал, өөртөө бусдад давуу байдал үүсэх нөхцөл болох юм биш үү? Энэ зах зээлийн эдийн засгийн тогтолцоо мөн үү. Хоёр, Оросын холбооны улсаас хөнгөлөлттэй үнээр 705 ам, доллароор тогтмол гүйлгээ нийлүүлж байгаа энгийн АИ92 бензинд 60 мянган тонноор хязгаарлагдаад нэмэгдүүлэх боломжгүй нөхцөл байдалтай байна гэсэн. Хөнгөлөлтгүй үнэ нь хэд вэ? Хөнгөлөлтгүй үнээр авах юм бол дээшээгээ хэмжээ хязгааргүй авч болох уу? Аль ч тохиолдолд 60 мянгаар хязгаарлагдчихаад байгаа юу. Гурав, Стратегийн ач холбогдол бүхий бүтээгдэхүүн, хангамж, нийлүүлэлтийг дэмжих, ААН-ийг сонгох эрхийг ЗГ-т олгох тухай гэжээ. Стратегийн ач холбогдол бүхий бүтээгдэхүүний хангамж нийлүүлэлтийг дэмжих ААН гэдгийг яаж тодорхойлсон бэ. Хаанахын ямар хөрөнгө оруулалттай ямар статустай байгууллага гэж томьёологдсон байна ? Дөрөв, энэ хуулийн хэрэгцээ шаардлага 20 мянган тонн шатахуун дутагдаад байдаг. Гэтэл шийдэл агуулах сав барина гээд байдаг. Агуулах сав бариад, өргөтгөх гэсээр байтал хэдэн жил болох вэ. Ямар хугацаанд шийдэгдэх вэ, богино хугацааны шийдэл байж чадах уу. Ер нь агуулах савны дутагдлын асуудал биш. Савуудаа яаж дүүргэх ложистик тогтолцооны л асуудал юм биш үү.
УИХ-ын чуулганы /2025.12.11/-ний өдрийн хуралдаанаар Стратегийн ач холбогдол бүхий бүтээгдэхүүний хангамж, нийлүүлэлтийг дэмжих тухай хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хэлэлцлээ.УИХ-ын гишүүн А.Ариунзаяа: Дэмжихэд хэцүү, дэмжихгүй байхад бүүр ч хэцүү ийм асуудлыг оруулж ирж байна. Шатахуун түлш нийлүүлэлт хүнд байна уу? Хүнд байна, бүгдээрээ л мэдэж байгаа. Тэгээд энэ хууль ААН байгууллагуудад давуу байдал үүсгэж байгаа л хууль. Хөнгөлөлттэй зээл олгож, эх үүсвэр бий болгох гэж байна. Ийм ч учраас Монгол банк бид нар өөрсдөө үүнийг зохион байгуулж болохгүй. Хугацааны хувьд 2031 он хүртэл 5 жилийн хугацаанд байгууллагуудад давуу байдал үүсэх гээд байна. Энэ хэр зохистой юм? Би тухайн компаниудыг айхтар хүндрэлд ордог гэж бодохгүй байгаа. Монгол Улсад агаарын хөлгийн түлш нийлүүлэх тухай Монгол Улсын ЗГ болон ОХУ-ын ЗГ хоорондын хэлэлцээрийг соёрхон батлах асуудал орхигдсон. Өнгөрсөн 4 сард орж ирсэн хос гэрээ нэгийн батлаад, нэгийг нь батлахгүй гээд суучихсан.Гэтэл энэ гэрээ хосоороо батлагдаж байж хүчин төгөлдөр.Үүнийг ОХУ-ноос байнга сануулж хэлж байгаа. Энэ талаар ямар ажил хийгдэж байна, хэр удах уу?
УИХ-ын чуулганы /2025.11.27/-ны өдрийн хуралдаанаар Стратегийн ач холбогдол бүхий бүтээгдэхүүний хангамж, нийлүүлэлтийг дэмжих тухай хуулийн төслийг хэлэлцлээ.Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асуулаа.УИХ-ын гишүүн Д.Энхтүвшин:Хуулийн үндэслэлийг нь авч үзэхээр төсөв болон эдийн засгийн бодлогоор зохицуулах бололцоотой зүйл харагдаад байгаа. Үүн дээр тодорхой асуултууд байна. Стратегийн ач холбогдол бүхий бүтээгдэхүүн гэж шинэ нэр томьёо гарч ирж байна. Яг энэ хуулийн агуулгыг нь харахаар ерөнхийдөө шатахуунтай холбоотой асуудал байгаа. Гэтэл дахиад стратегийн орд гэдэгтэй адил стратегийн ач холбогдол бүхий бүтээгдэхүүн гэдэг ерөнхий агуулгаар оруулж ирдэг нь өөр стратегийн ач холбогдолтой гэж нэмэх бүтээгдэхүүн байгаа юу? Үүнийг тодорхой зорилгод нь нийцүүлээд ерөнхий нэр өгч болохгүй байсан уу. АИ-92 бензиний үнийн зохицуулалт, хямдралтай үнээр авдгаас үүдэж ийм асуудлууд үүсэж байгаа юм. Хэрвээ зах зээлийн горимоороо явдаг байсан бол эрэлт нийлүүлэлтэд үндэслээд арилжааны банкнууд нь ч санхүүжилтээ олоод заавал төв банкны санхүүжилтийг хийх шаардлагагүйг зохицуулах боломж байсан. Төсвөөрөө шатахууны савыг өөрсдөө шийдэх ийм бололцоо, боломж байсан. ОХУ-ын Роснефть компанитай хийсэн АИ-92 бензиний үнэтэй холбоотой 5 жилийн гэрээ 2028 онд дуусна гэж ойлгосон. Энэ үнэ зах зээлийн үнээрээ явахад яам ямар бодлого барьж байгаа вэ? Гэрээ дуусахад бид нар зах зээлийн үнэ рүү шилжиж чадах уу. Монголбанкны бие даасан байдал руу нэг хууль гаргаад эдийн засгийг зохицуулдаг гол салбаруудын үйл ажиллагаанд шууд халдмааргүй байгаа юм.
