УИХ-ын өнөөдрийн чуулганаар “Малын индексжүүлсэн даатгалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай” хуулийн төслийг эцэслэн баталлаа.

Малын индексжүүлсэн даатгал 2009 оноос төсөл хэлбэрээр хэрэгжиж байгаад 2014 оноос бие даасан хууль болж гарсан юм. Бэлчээрийн мал аж ахуй эрхэлдэг Монгол Улсад цаг уурын хүнд нөхцөл үүссэний дараа түүнээс үүдсэн гамшгийн эрсдэлийг нөхөх, даван туулах зорилготойгоор анх батлагдаж байсан.

Энэ хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг Засгийн газраас УИХ-д өргөн бариад, УИХ хэлэлцэх эсэхийг нь дэмжиж, Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хороо руу шилжүүлсэн. Ингэд тэндээс У.Отгонбаяр, Р.Сэддорж, Ж.Батжаргал, Г.Ганбаатар гэсэн гишүүдийн бүрэлдэхүүнтэй ажлын хэсэг гарч, ажжлыг хэсгийг УИХ-ын гишүүн Ц.Идэрбат ахлан ажилласан юм.

Ажлын хэсгийнхэн хуулийн төслийг иргэд, малчдад танилцуулж, саналыг нь авах ажлыг хийсэн бөгөөд малчдын зүгээс “Засгийн газрын өргөн барьсан хуулийн төслийг дэмжиж байна. Гэхдээ нэмж хэд хэдэн өөрчлөлтүүд оруулах нь зүйтэй” гэдэг хүсэлтүүдийг ирүүлсэн юм.

Энэ талаар, УИХ-ын гишүүн Ц.Идэрбат, “Манай улсад тохиох зудын давтамж ойртож байгаа хэдий ч тийм ч их биш байна. 2023, 2024 оны зудаас өмнө бол 10 орчим жил зудын хорогдол бага байлаа. Энэ хугацаанд жил бүр даатгалд хамрагдаад байдаг. Гэтэл үр ашиггүй байна гэх асуудал яригдсан юм. Энэ мэт малчдын хэлсэн саналыг Засгийн газраас өргөн барьсан хуульд тусгах ямар бололцоо байна вэ гэдэг дээр нэлээд ажилласан. Улмаар Сангийн яам, даатгалынхан, УИХ-ын тамгын газрынхан зэргийг оролцуулсан өргөн бүрэлдэхүүнтэй дэд ажлын хэсэг байгуулсан юм. Тэд маань ч сайн ажилласан. Харамсалтай нь, малчдын хэлж буй зарим нэг саналыг хуулийн төсөлд тусгах гэхээр Хууль тогтоомжийн тухай хуульд захирагдах шаардлага үүсчхээд байна. Засгийн газраас өргөн барьсан хуулийн төсөлд хөндөгдөөгүй заалтыг бид хөндөх бололцоо байхгүй шүү дээ” гэв.

Энэ хуулийн төсөлд туссан онцлох заалт:

Даатгалын нөхөн төлбөрийг урьдчилан олгодог боллоо. Хагас жилийн малын хорогдолын мэдээллийг хүлээлгүйгээр урьдчилсан статистикийг үндэслэн нөхөн төлбөрийг эрсдэлийн ид үед олгодог болох зохицуулалт дэмжигдсэн.
Босго үзүүлэлт 6 хувийг 5 болгож, ЗГ нэг хувиар нэмэгдүүлж эсвэл бууруулж болно.
Малчид бусад дэмжлэг, хөтөлбөрт хамрагдахын тулд заавал даатгуулах заалтыг хассан.

Ц. Идэрбат: Малын индексжүүлсэн даатгалд төр оролцохгүй бөгөөд даатгалын нөхцөлийг ойлгомжтой, малчдад хүндрэлгүй байдлаар тохируулав